Ежелгі әлемнің жеті кереметінің бірі саналатын Олимпиядағы Зевс мүсіні адамзат тарихындағы ең таңғажайып өнер туындыларының бірі болды. Бұл алып мүсін грек мифологиясындағы ең басты құдайға арналып жасалды және оны көруге алыс аймақтардан саяхатшылар ағылды. Ол тек діни нысан емес, сонымен қатар ежелгі гректердің өнері мен мәдениетінің биік шыңын бейнелейтін ескерткіш еді. Төменде осы тарихи жәдігер туралы қызықты деректерді ұсынамыз.
- Зевс мүсінін әйгілі грек мүсіншісі Фидий жасаған. Ол бұған дейін Афиныдағы Парфенон ғибадатханасындағы Афина мүсінін де сомдаған шебер ретінде танымал болған.
- Мүсін шамамен б.з.д. 435 жылы Олимпиядағы Зевс ғибадатханасында орнатылды. Бұл ғибадатхана Олимпиялық ойындардың басты діни орталығы саналған.
- Зевс мүсінінің биіктігі шамамен 12 метр болған. Ол биік тұғырға қойылғандықтан, оны көрген адамдар оның ауқымдылығына ерекше таңғалған.
- Мүсіннің денесі піл сүйегі мен алтыннан жасалған. Бұл материалдар оны тек әсем ғана емес, сонымен қатар бағалы әрі қымбат өнер туындысына айналдырды.
- Зевс оң қолына жеңіс құдайы Ника бейнесін ұстап тұрған. Сол қолында алтын мен піл сүйегінен жасалған асатаяқ болды, оның үстінде бүркіт бейнеленген.
- Мүсіннің бет-әлпеті өте әсерлі етіп жасалды. Куәгерлердің айтуынша, оның жүзі мейірімді әрі құдіретті көрініп, адамдарға зор әсер қалдырған.
- Зевс отырған тақ та әсем ою-өрнектермен безендірілген. Оның бетінде ежелгі грек мифологиясындағы түрлі көріністер бейнеленген.
- Мүсін Олимпиядағы ғибадатхана ішінде орналасқанымен, оның биіктігі соншалық, төбесіне дейін жетіп тұрған. Көптеген адамдар ғибадатхананың мүсінге тым тар болып көрінетінін айтқан.
- Ежелгі грек жазушылары бұл мүсінді көру – құдайдың өзімен кездескендей әсер қалдыратынын жазған. Олардың сипаттауы бойынша, Зевс өзінің құдіретімен кез келген адамды таңғалдыруға қабілетті болған.
- Рим императоры Калигула мүсінді Римге әкетіп, оны қайта өңдеуді жоспарлаған. Алайда бұл жоспары жүзеге аспай қалды, ал аңыздарға сенсек, мүсіннің өзі бұған қарсылық білдіргендей әсер қалдырған.
- Біздің дәуіріміздің V ғасырында христиандық билік күшейген кезде Олимпиядағы ғибадатхана жабылды. Зевс мүсіні Константинопольге көшірілген деген болжам бар.
- Кейбір деректер бойынша, мүсін Константинопольдегі өрт кезінде жойылған. Бірақ оның нақты қалай жойылғаны туралы нақты мәліметтер жоқ.
- Қазіргі таңда мүсіннің ешқандай түпнұсқа бөлігі сақталмаған. Ол туралы бізге тек ежелгі жазбалар мен монеталарда қалған бейнелер ғана мәлімет береді.
- 1950 жылдары ғалымдар Олимпиядағы қазба жұмыстарын жүргізу кезінде Фидийдің шеберханасын тапты. Онда мүсінді жасауда қолданылған құрал-саймандар мен материалдардың қалдықтары анықталған.
- Зевс мүсіні тарихтағы ең ұлы өнер туындыларының бірі саналады. Ол ежелгі грек мәдениетінің биік деңгейге жеткенін дәлелдейтін басты ескерткіштердің бірі болды.
Олимпиядағы Зевс мүсіні адамзат тарихында өнер мен мифологияның үйлескен ғажайып үлгісі ретінде қалды. Оның алтын мен піл сүйегінен жасалған сұлулығы көптеген ұрпақтың қиялын баурап алды. Өкінішке қарай, бұл ұлы туынды біздің заманымызға жеткен жоқ, бірақ ол туралы деректер ежелгі әлемнің көркем мәдениетінің кереметтігін көрсетеді. Бүгінде оның бейнесін тек жазба деректер мен тарихи зерттеулер арқылы ғана елестете аламыз.
