Кенесары Қасымұлы – қазақ халқының тәуелсіздігі үшін күрескен батыр әрі ұлт-азаттық қозғалысының көсемі. Ол өз заманында елінің бірлігі мен бостандығын сақтап қалу үшін қажырлы күрес жүргізді. Оның әділдік, ерлік және ұлттық намыс туралы айтқан сөздері бүгінде де өз мәнін жоғалтқан жоқ. Кенесарының нақылдары халқына бағыт-бағдар беріп, келер ұрпаққа аманат ретінде қалған.
«Халықтың күші – бірлікте.»
– Кенесары Қасымұлы.
Қазақ халқының басты күші – оның біртұтастығы мен ынтымағында. Араға жік түсіп, алауыздық пайда болса, ел әлсірейді. Тек бірлескен кезде ғана ұлт мызғымас қуатқа ие болады.
«Еркіндіктен айырылған ел – өлімге жақын.»
– Кенесары Қасымұлы.
Тәуелсіздік – халықтың ең басты байлығы. Егер ел еркіндігінен айырылса, ол өз болашағынан да айырылады. Тек бостандықты қорғаған халық қана шын мәнінде өмір сүре алады.
«Жер – халықтың ата-бабасынан қалған мұрасы.»
– Кенесары Қасымұлы.
Ұлттың ең қасиетті құндылығы – оның жері. Ата-бабаларымыз қанын төгіп қорғаған даланы сақтау – келер ұрпақтың борышы. Жерін қорғаған халық қана мәңгі жасайды.
«Қылышынан қан тамған дұшпаннан емес, бірлігінен айырылған елден қорқу керек.»
– Кенесары Қасымұлы.
Сыртқы жау қаншалықты мықты болса да, елдің бірлігі болса, оны жеңуге болады. Ал егер халық іштен іріп, алауыздыққа түссе, ол өзі-ақ әлсірейді. Сондықтан бірлік – нағыз жеңістің кілті.
«Хан болу – тек тақта отыру емес, халықтың ауыр жүгін көтеру.»
– Кенесары Қасымұлы.
Нағыз билеуші елге адал қызмет етеді. Халықтың сенімін ақтау – хан үшін ең үлкен міндет. Билік – артықшылық емес, ең алдымен, үлкен жауапкершілік.
«Өзгенің қолына қараған елдің күні қараң.»
– Кенесары Қасымұлы.
Тәуелсіздіктен айырылған ел өз тағдырын өзі шеше алмайды. Басқаға тәуелді болу – құлдықтың бір түрі. Халықтың болашағы – оның өз қолында.
«Ер жігіт ел намысы үшін туады.»
– Кенесары Қасымұлы.
Нағыз ер азаматтың өмірдегі басты мақсаты – туған жерін, елін қорғау. Ерлік пен намыс – әрбір жігіттің бойынан табылуы тиіс қасиеттер. Ел үшін қызмет ету – ең ұлы міндет.
«Халқыңа қорған бола алмасаң, хан тағында отырудың қажеті жоқ.»
– Кенесары Қасымұлы.
Билікке келген адам өз мүддесін емес, халқының қамын ойлауы тиіс. Егер басшы елін қорғай алмаса, оның билігі мәнсіз. Нағыз билеуші әділеттілік пен адалдық жолын ұстанады.
«Атасыз ұл ақылсыз болады, жерсіз ел панасыз болады.»
– Кенесары Қасымұлы.
Өткенін білмеген, тегін ұмытқан адам – тамырсыз ағаш секілді. Ал жерінен айырылған ел өзінің болмысынан ажырайды. Сондықтан тарих пен жерді сақтау – әрбір азаматтың парызы.
«Қорқақ жауынгер – жаудың жеңісі.»
– Кенесары Қасымұлы.
Соғыс кезінде ең басты нәрсе – батылдық пен сенім. Егер әскер қорқақ болса, ол дұшпанның алдында әлсіз болады. Тек жүрегі мықты сарбаздар жеңіске жете алады.
Кенесары Қасымұлының сөздері – ерлік пен рухтың айнасы. Ол халықты бірлікке, намысқа, әділдікке шақырды. Оның ұстанымдары мен аманаты қазақ елінің мәңгілік мұрасы болып қала береді.