Халықаралық ғарыш станциясы – әлемдегі ең күрделі инженерлік құрылымдардың бірі. Ол Жерден шамамен 400 шақырым биіктікте орналасқан және көптеген елдердің ғарышкерлері онда ғылыми зерттеулер жүргізеді. Ғарыштағы өмір Жердегі тіршіліктен ерекше, өйткені салмақсыздық, жабық кеңістік және басқа да жағдайлар адамның әдеттегі күнделікті өміріне өзгеше әсер етеді. Төменде осы станциядағы тіршілік туралы қызықты деректер ұсынылған.
- Халықаралық ғарыш станциясы 1998 жылы орбитаға жіберілген. Ол бірнеше модульден тұрады және салмағы 420 тоннаға жуық.
- Станция секундына 7,66 шақырым жылдамдықпен қозғалады. Бұл оның Жерді шамамен 90 минут сайын айналып шығуына мүмкіндік береді.
- Ғарышкерлер тәулігіне 16 рет күннің шығуы мен батуын бақылайды. Сондықтан олардың ұйқы тәртібі арнайы уақыт өлшемімен реттеледі.
- Станциядағы ауырлық күші Жердегіден әлдеқайда әлсіз. Салмақсыздық жағдайында адамдар мен заттар ауада еркін қалықтайды.
- Ғарышта қарапайым әрекеттер де күрделі болып көрінеді. Тамақ жеу, су ішу, жуыну және тіпті қаламмен жазу да арнайы әдістерді қажет етеді.
- Ғарышкерлер тамақты қалқып кетпес үшін арнайы оралған күйде тұтынады. Сусындар да түтікшелер арқылы ішіледі.
- Ыстық тамақ арнайы қаптамаларда сақталады және арнайы құрылғыларда қыздырылады. Ал нан орнына көбінесе тортилья қолданылады, себебі нанның үгінділері ауада ұшып жүрмеуі керек.
- Ғарышта душ қабылдау мүмкін емес. Судың үнемделуіне байланысты ғарышкерлер дымқыл сүлгілер мен арнайы жуыну гельдерін пайдаланады.
- Станциядағы ауаны тазарту жүйесі өте маңызды рөл атқарады. Ол көмірқышқыл газын сүзгіден өткізіп, ғарышкерлердің тыныс алуына қолайлы жағдай жасайды.
- Ғарышкерлер күніне кемінде екі сағат дене шынықтырумен айналысады. Бұл салмақсыздықтың бұлшықеттер мен сүйектерге кері әсерін азайту үшін қажет.
- Арнайы жаттығу құрылғылары арқасында ғарышкерлер салмақсыздықта да дене күшін сақтай алады. Велосипед тренажері мен жүгіру жолы ең көп қолданылатын құралдар болып саналады.
- Ғарышкерлердің киімі ерекше материалдардан жасалады. Олар радиациядан, суықтан және температураның күрт өзгеруінен қорғайды.
- Ғарышта ұйықтау үшін арнайы бекітілген ұйқы қаптары пайдаланылады. Олар ғарышкерлердің ауада қалқып кетпеуіне көмектеседі.
- Халықаралық ғарыш станциясындағы интернет жылдамдығы шектеулі. Дегенмен, ғарышкерлер Жердегі жақындарымен байланысып, электронды пошталар мен бейнеқоңыраулар арқылы сөйлесе алады.
- Ғарышта уақыт өткізу үшін түрлі ойын-сауық құралдары бар. Ғарышкерлер фильмдер көреді, кітап оқиды және музыка тыңдайды.
- Ғарышта өсімдіктерді өсіру бойынша зерттеулер жүргізілуде. Бұған дейін ғарышкерлер станцияда салат жапырақтары мен гүлдерді сәтті өсірген.
- Ғарыш станциясында қалдықтарды өңдеу маңызды рөл атқарады. Су арнайы жүйе арқылы қайта өңделіп, ауызсу ретінде қолданылады.
- Ғарышкерлер зерттеулермен айналысып қана қоймай, станцияны техникалық қызмет көрсетумен де айналысады. Олар жүйелерді жөндеп, жаңа жабдықтарды орнатады.
- Ғарышкерлердің денсаулығы қатаң бақыланады. Олар арнайы медициналық сынақтардан өтіп, дәрігерлермен тұрақты түрде байланыста болады.
- Халықаралық ғарыш станциясында түрлі елдердің өкілдері бірге жұмыс істейді. Бұл ғарыштық ынтымақтастықтың ерекше үлгісі болып табылады.
Ғарыштағы өмір – ерекше жағдайлар мен қызықты тәжірибелерге толы. Ғарышкерлер күн сайын жаңа зерттеулер жүргізіп, адамзаттың болашағы үшін маңызды жаңалықтар ашады. Халықаралық ғарыш станциясы ғылым мен технологияның дамуына ықпал етіп, ғарышты зерттеудің жаңа мүмкіндіктерін ұсынады.
