Фридрих Ницше — адам табиғатын терең зерттеген, батыл ойларымен ерекшеленген неміс философы. Оның сөздері тек философиялық тұжырым емес, сонымен қатар өмірге, мораль мен шындыққа көзқарасты түбегейлі өзгертетін күшке ие. Ницше – қарапайым жауап іздемейтін, сұрақтарды тереңнен қоятын ойшыл. Оның нақылдары өмірдің мәнін, еркін ерік пен адам болмысының күрделі табиғатын ашуға ұмтылады.
«Сені өлтірмеген нәрсе — сені күшейтеді.»
— Фридрих Ницше.
Бұл сөз — ерік-жігер мен төзімділіктің символына айналған. Адам бастан өткерген қиындықтар оны әлсіретпейді, қайта ширатады. Ницше үшін азап пен сынақ — дамудың бір бөлігі.
«Құдай өлді.»
— Фридрих Ницше.
Философ бұл ойды сөзбе-сөз емес, адамның бұрынғы рухани тіректерінен айырылуын меңзеп айтқан. Ол дәстүрлі мораль мен діннің орнына жаңа құндылықтарды іздеуді ұсынды.
«Кім құбыжықтармен шайқасса, өзі де құбыжыққа айналмауын қадағалау керек.»
— Фридрих Ницше.
Бұл ой — зұлымдықпен күресте шектен шығу қаупі туралы ескерту. Адам өзі қарсы күрескен нәрсеге ұқсап кетпеуі үшін ішкі шекарасын сақтай білуі тиіс.
«Ақиқат – көп жағдайда, ең қауіпті нәрсе.»
— Фридрих Ницше.
Ницше шындықтың адамды ауыр жауапкершілікке итермелейтінін түсінген. Кейде өтірік жұбатады, ал шындық жаралайды, бірақ ол – қажеттілік.
«Өнер – өмірден қашу емес, оған төтеп берудің жолы.»
— Фридрих Ницше.
Ол өнерді тек сұлулықты көру амалы емес, өмірдің ауыртпалығына қарсы рухани қалқан ретінде бағалаған. Шынайы өнер — адамның тіршіліктегі қайғысына жауап беру тәсілі.
«Күлкі – ойдың биік түрі.»
— Фридрих Ницше.
Ницше юморды жеңіл ой ретінде емес, терең философиялық құбылыс ретінде қарастырған. Ол күлкіні адамның шындықты түсіну қабілетінің белгісі деп санаған.
«Өмірге «иә» дей білу – нағыз батырлық.»
— Фридрих Ницше.
Философ өмірді барлық қайшылығымен, қасіретімен қоса қабылдауды ұсынған. Бұл ой оның өмірсүйгіштік философиясының өзегін құрайды.
«Адам – көпір. Ол үстімен өту үшін емес, өзін жеңіп өту үшін салынады.»
— Фридрих Ницше.
Адам өз болмысының шегінен асуға ұмтылуы керек. Бұл ой – Ницшенің «асқан адам» (übermensch) тұжырымымен тығыз байланысты.
Фридрих Ницшенің нақыл сөздері – ойлануға, ізденуге және өз шекараңды кеңейтуге шақыратын терең мағыналы пікірлер. Ол жеңіл түсініктерден алшақ тұрып, әрбір сөзімен санаға сын салады. Оның даналығы — қарсы сұрақ қоюда, күмән келтіруде және жаңаша көруде. Сондықтан Ницшенің сөздері ғасырлар өтсе де, өз маңызын жоғалтпай, адамзат санасына әсер етуді жалғастырып келеді.
