Қазақстанның көрікті табиғи аймақтарының бірі саналатын Баянауыл ұлттық саябағы өз сұлулығымен, бай тарихымен және ерекше экожүйесімен көпшілікті тамсандырады. Бұл өңірге келген әрбір адам оның ғажайып көріністері мен аңыздарға толы жерлеріне қызығады. Баянауыл туралы деректер мен мәліметтер оның табиғи байлығы мен мәдени маңызын тереңірек түсінуге мүмкіндік береді. Төменде осы ұлттық саябаққа қатысты қызықты фактілермен таныса аласыз.
- Баянауыл ұлттық саябағы 1985 жылы Қазақстандағы алғашқы ұлттық парк ретінде құрылған. Оның басты мақсаты – табиғи ландшафтты және сирек кездесетін жануарлар мен өсімдіктерді қорғау.
- Саябақ Павлодар облысының аумағында орналасқан. Жалпы аумағы 68 мың гектарды құрайды.
- Баянауыл таулары ежелгі геологиялық құрылымдардың бірі саналады. Бұл таулардың жасы шамамен 400 миллион жыл деп есептеледі.
- Саябақ аумағында төрт ірі көл бар. Олардың ең танымалдары – Жасыбай, Сабындыкөл, Торайғыр және Біржанкөл.
- Жасыбай көлі батыр Жасыбайдың есімімен аталады. Аңыз бойынша, ол осы жерде жауға қарсы шайқаста қаза тапқан.
- Сабындыкөл атауы көл суының ерекше жұмсақтығына байланысты қойылған. Жергілікті халық бұл суды сабынсыз жууға болады деп сенген.
- Баянауыл флорасында өсімдіктердің 400-ге жуық түрі кездеседі. Оның ішінде Қазақстанның Қызыл кітабына енген сирек өсімдіктер бар.
- Саябақ фаунасы да бай және алуан түрлі. Мұнда арқар, елік, борсық сияқты жануарлар мекендейді.
- Баянауыл – қыран құстардың ұя салатын аймағы. Бұл өңірде бүркіт пен тұйғын сияқты жыртқыш құстарды көруге болады.
- Саябақ аумағында көптеген үңгірлер мен жартастар бар. Солардың бірі – Қоңыр Әулие үңгірі, ол емдік қасиетімен танымал.
- Қоңыр Әулие үңгіріне жыл сайын мыңдаған адамдар келеді. Олар бұл жерді киелі мекен деп есептейді.
- Баянауыл ұлттық саябағы қазақтың белгілі тұлғаларының туған жері. Бұл өңірде Сұлтанмахмұт Торайғыров, Мұса Шорманов сияқты қайраткерлер дүниеге келген.
- Саябақта ерекше пішінді тас мүсіндер көптеп кездеседі. Табиғи жел мен жаңбырдың әсерінен пайда болған бұл тас бедерлер әртүрлі жануарлар мен заттарға ұқсайды.
- Туризм Баянауылда қарқынды дамып келеді. Жаз мезгілінде демалушылар үшін жағажайлар, жаяу серуендеу жолдары және велосипед маршруттары ұйымдастырылған.
- Саябақтың ауасы ерекше таза және емдік қасиетке ие. Бұл жер тыныс алу жолдары ауруларына шалдыққан адамдар үшін қолайлы саналады.
- Баянауылдың климаты жұмсақ континенттік сипатқа ие. Мұнда жазда ауа райы ыстық емес, ал қысы қатаң болмайды.
- Саябақ аумағында тарихи және археологиялық ескерткіштер бар. Ежелгі қорғандар мен тасқа қашалған суреттер өңірдің бай тарихынан сыр шертеді.
- Баянауыл көлдерінің суы өте мөлдір. Көптеген туристер бұл жерде суға шомылып, балық аулаумен айналысады.
- Саябақта экологиялық туризмді дамыту мақсатында арнайы жобалар іске асырылуда. Бұл табиғатты қорғауға және жергілікті тұрғындарды жұмыспен қамтуға мүмкіндік береді.
- Баянауыл ұлттық саябағы ЮНЕСКО-ның алдын ала мұралар тізіміне енгізілген. Бұл оның халықаралық деңгейде танылғанын білдіреді.
Осы мәліметтер Баянауыл ұлттық саябағының табиғи және мәдени құндылығын айқын көрсетеді. Бұл өңір қазақ даласының інжу-маржаны ретінде бағаланады. Мұндай деректер арқылы біз табиғаттың сұлулығын сақтаудың маңыздылығын түсіне түсеміз. Баянауыл болашақ ұрпақ үшін де ерекше орын болып қала бермек.
