Мұхтар Шаханов – қазақ әдебиетінің көрнекті тұлғасы, ақын, жазушы, қоғам қайраткері. Оның шығармалары мен қоғамдық қызметі ұлттық рухты көтеруге, тіл мен мәдениетті қорғауға бағытталған. Ақын өз шығармаларында адамгершілік, әділеттілік, рухани байлық секілді мәселелерді көтеріп, халыққа ой тастай білді. Төменде Мұхтар Шахановтың терең мағыналы нақыл сөздері ұсынылған.
«Рухани байлығы жоқ ел – тек сыртқы жылтыраққа алданып, өз негізінен ажыраған ел.»
– Мұхтар Шаханов.
Елдің дамуы тек экономика мен саясатқа ғана байланысты емес, оның рухани құндылықтары да маңызды рөл атқарады. Егер халық өз тілін, мәдениетін, рухани мұрасын құрметтемесе, ол өз негізін жоғалтады. Ұлттық рух пен мәдениет кез келген қоғамның тірегі болуы тиіс.
«Тіл – әр ұлттың жаны мен рухы. Тілінен айырылған халық – рухынан айырылған халық.»
– Мұхтар Шаханов.
Ана тілі – халықтың басты байлығы, оның болмысының айнасы. Егер тіл жойылса, ұлт та өз болмысынан ажырайды. Сондықтан әр адам ана тілін сақтап, дамытуға атсалысуы керек.
«Ақиқатсыз қоғам – тамыры шіріген ағаш секілді.»
– Мұхтар Шаханов.
Шынайы өркениет тек шындық пен әділдікке негізделген қоғамда ғана қалыптасады. Өтірік пен әділетсіздік билік құрған жерде тұрақтылық болмайды. Шындықты қорғау – әрбір адамның парызы.
«Сүйіспеншілік пен адалдық – кез келген қарым-қатынастың негізі.»
– Мұхтар Шаханов.
Адамдар арасындағы шынайы қарым-қатынас сенім мен адалдыққа сүйенеді. Егер осы қасиеттер болмаса, кез келген байланыс әлсіз және тұрақсыз болады. Шынайылық пен адалдық – адам өмірінің мәні.
«Ұлттың рухани деңгейін өлшейтін басты нәрсе – оның әдебиеті мен мәдениеті.»
– Мұхтар Шаханов.
Халықтың шынайы дамуы оның өнері мен әдебиетіне деген құрметімен өлшенеді. Егер мәдениет пен әдебиет елеусіз қалса, халықтың рухани құндылықтары әлсірейді. Өнер мен білімді қолдау – әрбір ұлт үшін маңызды міндет.
«Шынайы бақыт – адамның өз жан-дүниесімен үйлесім табуы.»
– Мұхтар Шаханов.
Көп адамдар бақытты сыртқы дүниеден іздейді, бірақ ол адамның ішкі тыныштығынан басталады. Нағыз бақыт – адамның өз-өзімен келісімде өмір сүруінде. Ішкі үйлесімді тапқан адам ғана шынайы бақытты сезіне алады.
«Біз өз тарихымызды білмесек, болашағымызға нық қадам баса алмаймыз.»
– Мұхтар Шаханов.
Өткенін ұмытқан халық болашағын да жоғалтады. Тарихын қадірлеу – ұрпақтар арасындағы байланысты нығайтудың басты шарты. Өткеннің сабақтарын ұмытпай, болашаққа дұрыс бағыт алу керек.
«Адалдық – ең қымбат қасиет, оны жоғалтқан адам бәрінен айырылады.»
– Мұхтар Шаханов.
Адалдық – адамның ең жоғары құндылықтарының бірі. Егер адам шыншылдық пен адалдықтан айырылса, оның беделі мен құрметі де жоғалады. Адалдықты сақтай білген адам ғана өмірде биік шыңдарға жете алады.
«Қоғам тек материалдық байлыққа ұмтылса, ол рухани дағдарысқа ұшырайды.»
– Мұхтар Шаханов.
Тек ақша мен дүние-мүлікке ұмтылған қоғам ұзақ уақыт бойы өмір сүре алмайды. Шынайы даму – адамның рухани құндылықтарымен тығыз байланысты. Рухани байлықсыз қоғам әлсіреп, болашақта үлкен қиындықтарға тап болады.
«Білім – нағыз еркіндіктің кілті.»
– Мұхтар Шаханов.
Нағыз бостандық – адамның ой-санасының еркіндігі. Егер адам білімді болса, оны ешкім алдай алмайды, басқара алмайды. Білімді адам ғана өз тағдырын өзі шешеді.
Мұхтар Шахановтың нақыл сөздері адамгершілік, әділдік, ұлттық сана және рухани құндылықтар туралы терең ой салатын асыл мұра. Оның даналығы қазіргі қоғам үшін де маңызды, өйткені оның сөздері әр адамға шынайылықты, адалдықты және ұлтты сүюді үйретеді. Ақынның өсиеттері болашақ ұрпаққа бағыт-бағдар болып қала береді.
