Жеңіл атлетика – әлемдегі ең көне және кең тараған спорт түрлерінің бірі. Ол жүгіру, секіру және лақтыру сияқты түрлі дисциплиналарды қамтиды. Бұл спорт адамның физикалық мүмкіндіктерін сынап, ең жоғары көрсеткіштерге жетуге мүмкіндік береді. Жеңіл атлетика туралы тың деректерді қарастырайық.
- Жеңіл атлетика тарихы ежелгі Олимпиада ойындарынан бастау алады. Алғашқы жарыстар б.з.д. 776 жылы өткізілген және тек жүгіру сайысынан тұрған.
- Қазіргі Олимпиада ойындарында жеңіл атлетика ең көп медаль жиынтығы ойнатылатын спорт түрі болып табылады. Ол 40-тан астам дисциплинаны қамтиды.
- Спорттың бұл түрінде ең танымал жарыстардың бірі – 100 метрге жүгіру. Бұл сайыс әлемдегі ең жылдам спортшыларды анықтайды.
- Ерлер арасында 100 метр қашықтықтағы әлем рекорды 9,58 секундты құрайды. Бұл рекордты ямайкалық Усэйн Болт 2009 жылы Берлинде орнатқан.
- Әйелдер арасында ең жылдам нәтиже 10,49 секунд. Бұл рекорд 1988 жылы Флоренс Гриффит-Джойнер тарапынан қойылған және әлі күнге дейін жаңартылмаған.
- Ең ұзақ қашықтықтағы ресми жарыс – марафон. Оның қашықтығы 42,195 шақырымды құрайды және ол ежелгі Грекиядағы тарихи оқиғаларға негізделген.
- Ең жылдам марафон көрсеткіші 2 сағаттың ішінде аяқталды. 2019 жылы Элиуд Кипчоге 1 сағат 59 минут 40 секундта мәреге жетті, бірақ бұл рекорд ресми мойындалған жоқ.
- Ұзындыққа секіру бойынша әлемдік рекорд 8,95 метр. Бұл жетістікті америкалық Майк Пауэлл 1991 жылы орнатқан.
- Биіктікке секіру бойынша ерлер арасындағы рекорд 2,45 метр. Бұл көрсеткішті 1993 жылы Хавьер Сотомайор жасады.
- Әйелдер арасындағы биіктікке секіру рекорды 2,09 метрді құрайды. Бұл нәтижені болгариялық Стефка Костадинова 1987 жылы тіркеді.
- Найза лақтыру бойынша әлемдегі ең алыс көрсеткіш 98,48 метр. Бұл рекорд 1996 жылы чехиялық спортшы Ян Железныйға тиесілі.
- Жеңіл атлетикадағы ең қиын жарыстардың бірі – көпсайыс. Декатлон (ерлер) және гептатлон (әйелдер) спортшылардан жүгіру, секіру және лақтыру дағдыларын жоғары деңгейде меңгеруді талап етеді.
- Олимпиада ойындарында алғаш рет әйелдер жеңіл атлетика сайыстарына 1928 жылы қатысуға мүмкіндік алды. Сол кезден бастап бұл спорт әйелдер арасында да үлкен танымалдылыққа ие болды.
- Кедергілер арқылы жүгіру сайысы ерлерде 110 метр, әйелдерде 100 метр қашықтықта өткізіледі. Сонымен қатар, 3000 метрлік су кедергісі бар жүгіру сайысы да бар.
- Эстафеталық жүгіруде команда мүшелері таяқшаны дұрыс бермесе, дисквалификация алуы мүмкін. Бұл жарыс спортшылар арасындағы үйлесімділікті ерекше талап етеді.
- Кейбір спортшылар жеңіл атлетикадан басқа да спорт түрлерінде жетістіктерге жеткен. Мысалы, америкалық Боб Бимон ұзындыққа секіру бойынша рекордшы болғанымен, баскетболда да керемет ойнаған.
- Жеңіл атлетикада ең көне рекордтардың бірі 1983 жылы қойылған. Бұл 800 метрге жүгіруде чехиялық Ярмила Кратохвилова орнатқан 1:53.28 нәтижесі.
- Қысқы Олимпиада ойындарында жеңіл атлетикаға балама ретінде шаңғы жарыстары өткізіледі. Көптеген жеңіл атлеттер қысқы спорт түрлерінде де жоғары жетістікке жете алады.
- Кейбір жүгіру жарыстары ерекше жерлерде өтеді. Мысалы, Антарктида марафоны ең суық аймақта ұйымдастырылатын жарыстардың бірі.
Жеңіл атлетика – жылдамдық, күш және төзімділікті сынайтын спорт. Ол ғасырлар бойы дамып, жаңа рекордтар мен керемет жетістіктерге жол ашып келеді. Бұл спорт түрі адамдардың шексіз мүмкіндіктерін көрсетіп, жаңа жеңістерге жетелеуге ықпал етеді. Жеңіл атлетика туралы деректерді білген сайын оның алуан түрлілігі мен ерекшелігін тереңірек түсінуге болады.
