Стейк – әлемдегі ең танымал ет тағамдарының бірі. Оны дайындаудың түрлі әдістері, ерекше қуыру деңгейлері және әр елдің өзіне тән аспаздық дәстүрлері бар. Бұл тағамның тарихы тереңге кетеді, ал бүгінгі күнде ол гурмандардың сүйікті асына айналған. Төменде стейкке қатысты ерекше деректер ұсынылған.
- Стейк дайындау өнері ғасырлар бойы қалыптасқан. Ежелгі заманда адамдар етті ашық отта қуырып, оны жұмсақ әрі дәмді ету тәсілдерін ойлап тапқан.
- Бұл тағамның атауы ағылшын тілінен шыққан. «Steak» сөзі ескі скандинавиялық «steik» сөзінен бастау алады, ол «қуыру» деген мағынаны білдіреді.
- Стейктің түрлері еттің алынған бөлігіне байланысты өзгешеленеді. Ең танымал түрлері – рибай, филе-миньон, Т-бон және стриплойн.
- Еттің сапасы стейктің дәміне тікелей әсер етеді. Мәрмәрлі сиыр еті жоғары бағаланады, себебі оның құрамындағы май етті ерекше нәзік және шырынды етеді.
- Жапонияның Кобе сиырлары әлемдегі ең қымбат ет өнімдерін береді. Бұл сиырлар арнайы күтіммен өсіріліп, олардың еті ерекше жұмсақ әрі майлы болады.
- Стейк дайындаудың негізгі қуыру деңгейлері бар. Олардың ішінде rare (аз қуырылған), medium (орташа қуырылған) және well done (толық қуырылған) нұсқалары жиі қолданылады.
- Әр елдің стейк дайындау әдісі әртүрлі. Америкада грильде қуыру кең таралса, Аргентинада стейкті көмірдің ыстық жалынында пісіру дәстүрі бар.
- Француз аспаздары стейкті ерекше соустармен дайындайды. Беарнез немесе бұрышты соус сияқты қоспалар оның дәмін айрықша етеді.
- Стейк дұрыс дайындалу үшін оның бөлме температурасында біраз уақыт тұруы маңызды. Суық етті бірден ыстық табаға салу оның құрылымын бұзуы мүмкін.
- Нағыз кәсіби аспаздар стейкті қуыру кезінде оны жиі аудармайды. Әр жағын бір рет аударып, қажетті температураға дейін пісіру ең дұрыс әдіс саналады.
- Еттің шырындылығын сақтау үшін оны дайындағаннан кейін бірнеше минутқа тынықтыру қажет. Бұл шырынның етке біркелкі таралуына мүмкіндік береді.
- Кейбір мейрамханаларда құрғақ жолмен етті жетілдіру әдісі қолданылады. Бұл процесс бірнеше аптаға созылып, стейкке ерекше дәм мен жұмсақтық береді.
- Дұрыс таңдалған тұз бен бұрыш стейктің дәмін айқындайды. Ірі тұз бен жаңа ұнтақталған бұрыш еттің табиғи дәмін ерекше етеді.
- Әлемдегі ең үлкен стейк Австралияда дайындалған. Оның салмағы бірнеше жүздеген килограмға жетіп, оны арнайы іс-шарада бірнеше адам дайындаған.
- Аргентина – әлемдегі стейк мәдениеті дамыған елдердің бірі. Бұл елдің тұрғындары сиыр етін ең көп тұтынатын халықтардың қатарында.
- Стейк дәстүрлі түрде қызыл еттен дайындалғанымен, лосось, тунец сияқты балық түрлерінен де жасалады. Мұндай стейктер теңіз өнімдерін ұнататын адамдарға арналған.
- Көмірде немесе ағаш отында дайындалған стейк ерекше дәмге ие болады. Мұндай әдіс етке түтіннің жағымды хош иісін сіңіруге мүмкіндік береді.
- Кейбір гурмандар стейкті сүйекпен бірге пісіргенді жөн көреді. Бұл тәсіл етке қосымша дәм береді және оның құрылымын сақтауға көмектеседі.
- Стейкті сергітетін сусындармен үйлестіру маңызды. Көптеген елдерде оны қызыл шараппен немесе арнайы дайындалған тұздықтармен бірге ұсыну дәстүрге айналған.
Стейк – асхана мәдениетінің ажырамас бөлігі және көптеген елдерде жоғары бағаланатын тағам. Оның дайындалу әдістері әртүрлі болғанымен, әрқайсысы еттің дәмін ерекше ашуға бағытталған. Бұл тағамды дайындау мен ұсыну дәстүрлері уақыт өте келе өзгергенімен, оның мәні мен маңызы ешқашан жойылмайды.