Шәмші Қалдаяқов – қазақтың ұлы сазгері, халқымыздың жүрегінен орын алған көптеген әндердің авторы. Оның шығармалары қазақ музыкасының алтын қорына енген және ұрпақтан-ұрпаққа жалғасып келеді. Ол тек әсем әндерімен ғана емес, сондай-ақ өмір туралы, өнер жайында айтқан даналық сөздерімен де халық жадында қалды. Төменде Шәмші Қалдаяқовтың ең танымал нақыл сөздері келтірілген.
«Өміріңде бір ғана арман болса – ол еліңе қызмет ету.»
– Шәмші Қалдаяқов.
Адам өмірінде түрлі мақсаттар болуы мүмкін, бірақ ең асылы – туған елге адал қызмет ету. Бұл сөз сазгердің өнер мен еңбектің түпкі мақсаты халықтың игілігіне арналуы тиіс екенін көрсетеді. Ел үшін еңбек ету – мәңгілік құндылық.
«Музыка – жүрек тілі, ол ешқашан өтірік айтпайды.»
– Шәмші Қалдаяқов.
Музыка – адам жанының ең таза көрінісі. Ол адам жүрегінен шығып, халықтың жүрегіне жол табады. Нағыз өнер шынайылықтан туады, ал шынайылық ешқашан жалған болмайды.
«Мен үшін ең үлкен марапат – халықтың махаббаты.»
– Шәмші Қалдаяқов.
Өнер адамы үшін атақ-даңқ емес, халықтың ықыласы мен құрметі бәрінен жоғары. Егер халық шығармашылығыңды бағаласа, одан асқан бақыт жоқ. Нағыз талант өз еңбегінің жемісін халықтың ықыласынан көреді.
«Өнер – мәңгілік, ал біз – уақытша қонақпыз.»
– Шәмші Қалдаяқов.
Адам баласы уақытша өмір сүреді, бірақ оның өнері ғасырлар бойы ұрпақтан-ұрпаққа жалғасады. Шынайы шығармашылық мәңгі жасайды, өйткені ол жүректен туған. Өнер – мәңгіліктің бір бөлшегі.
«Нағыз композитор болу үшін ең алдымен халқымды сүюім керек.»
– Шәмші Қалдаяқов.
Шынайы өнер тек махаббаттан туады, ал халқыңды сүймей тұрып, халыққа арнап ән жазу мүмкін емес. Шәмші қазақ музыкасына деген шынайы сүйіспеншілігін әндері арқылы дәлелдеді. Оның әрбір шығармасы туған жер мен елге деген махаббаттың көрінісі.
«Жақсы ән – адамның жан серігі.»
– Шәмші Қалдаяқов.
Ән адамның көңіл күйін көтеріп, өміріне шуақ сыйлайды. Жақсы әндер өмір бойы адамның жан дүниесіне серік болып, оны жігерлендіреді. Музыка адамға қолдау көрсететін рухани күш.
«Өмірде жаныңды түсінетін бір адам болса – ол да бақыт.»
– Шәмші Қалдаяқов.
Өмірде адамның шынайы бақыты байлық пен атақта емес, жанын түсінетін адамның қасында болуында. Құнды дүние – шынайы түсіністік пен мейірім. Нағыз бақыт – жүректердің үндестігі.
Шәмші Қалдаяқовтың сөздері оның өмірге, өнерге және халқына деген сүйіспеншілігін көрсетеді. Оның әрбір ойы өмірдің мәнін, өнердің шынайылығын және адамның рухани байлығын түсінуге бағытталған. Шәмшінің әндері мен нақыл сөздері қазақ халқының жадында мәңгі сақталады. Ол өз заманының ғана емес, келер ұрпақтың да ұлы сазгері болып қала бермек.
