Қазақстанның шығысындағы ежелгі әрі көрікті қалалардың бірі – Семей, өзінің бай тарихымен және мәдени мұрасымен ерекшеленеді. Бұл қала тек аймақтық орталық қана емес, сонымен қатар қазақ зиялыларының алтын бесігі саналады. Семей туралы түрлі деректер мен мәліметтер оның терең тарихы мен заманауи келбетін ашып көрсетеді. Төменде осы ерекше қала жайлы қызықты жайттар ұсынылған.
- Семей қаласының іргесі 1718 жылы бекініс ретінде қаланған. Ол Ертіс өзенінің бойында стратегиялық маңызы бар орын болған.
- Қала атауы алғашында «Семипалатинск» деп аталған. Бұл атау сол маңдағы жеті ғимараттан тұратын буддистік монастырьға байланысты қойылған.
- 2007 жылы қалаға тарихи атауы қайтарылып, ресми түрде Семей деп өзгертілді. Бұл шешім ұлттық мәдениеттің жаңғыруының белгісі болды.
- Семей – қазақтың ұлы ақыны Абай Құнанбайұлының туған жері. Бұл қалада Абайдың есімімен аталған көптеген мәдени орындар бар.
- Мұнда Шәкәрім Құдайбердіұлы мен Мұхтар Әуезов те өмір сүріп, шығармашылықпен айналысқан. Семей қазақ әдебиетінің дамуына үлкен үлес қосты.
- Семей қаласы Ресей империясы кезінде саяси жер аударылғандар үшін маңызды орталық болды. Осында көптеген танымал қайраткерлер жер аударылған.
- 1854 жылы Семей облысының орталығы ретінде жарияланды. Бұл кезеңде қала қарқынды дамып, сауда және мәдениет орталығына айналды.
- Ертіс өзені Семейдің маңызды табиғи нысаны саналады. Өзен қала тұрғындары үшін тіршілік көзі және көрікті орын болып табылады.
- Семейде Қазақстандағы ең көне кітапханалардың бірі орналасқан. Невзоровтар атындағы мұражай мен кітапхана XIX ғасырдан бері жұмыс істейді.
- Қалада әлемдегі ең ұзын жаяу жүргіншілер көпірлерінің бірі бар. Бұл көпір Ертіс өзені арқылы өтеді және архитектуралық жағынан ерекше нысан саналады.
- Семей полигоны осы өңірде орналасқан. Бұл жер Кеңес Одағы кезінде ядролық сынақтар жүргізілген аймақ ретінде тарихта қалды.
- Полигон жабылғаннан кейін Семей экологиялық апат аймағы ретінде танылды. Қала тұрғындары ядролық сынақтардың салдарын әлі де сезінуде.
- Семейде Абай атындағы театр жұмыс істейді. Бұл театр қазақ мәдениеті мен өнерінің дамуына зор үлес қосуда.
- Қалада бірегей тарихи-архитектуралық кешендер сақталған. Олардың қатарында ескі ғимараттар мен сауда үйлері бар.
- Семей зообағы – Қазақстандағы ең көне зообақтардың бірі. Ол 1930 жылдары ашылып, бүгінгі күнге дейін жұмыс істеп тұр.
- Қалада түрлі ұлт өкілдері тұрады. Семей әрдайым мәдениеттер тоғысқан жер болған.
- Семей медициналық университеті – Қазақстандағы беделді жоғары оқу орындарының бірі. Ол көптеген білікті мамандарды даярлап шығарды.
- Қалада жыл сайын Абай оқулары мен мәдени шаралар өткізіледі. Бұл іс-шаралар ұлттық рухани құндылықтарды насихаттауға бағытталған.
- Семей – Қазақстандағы алғашқы мешіттердің бірі салынған қала. Мешіт архитектурасы шығыс дәстүрін көрсетеді.
- Қалада Алаш қозғалысының жетекшілері жұмыс істеген. Семей Алашорданың саяси орталықтарының бірі болған.
Семей туралы осындай мәліметтер бұл қаланың тарихы мен мәдениетін тереңірек түсінуге мүмкіндік береді. Қала қазақ руханиятының, ғылымы мен өнерінің дамуына үлкен үлес қосқан. Осындай деректер арқылы Семейдің Қазақстан тарихындағы маңызын бағалай білуге болады. Бұл өлке әрдайым ұлттық құндылықтардың ордасы болып қала береді.
