Әскери данышпан, француз императоры, тарихта өз орны бар ұлы тұлға – Наполеон Бонапарт өз заманының саяси және стратегиялық ойының шебері болды. Ол тек майдан даласында ғана емес, сөз өнерінде де өткірлік танытты. Оның нақыл сөздері билік, ерік-жігер, жеңіс пен жеңіліс, адам табиғаты туралы терең ойларға толы. Бұл сөздер – тек өткеннің айнасы емес, қазіргі заман үшін де құнды.
«Ең ұлы жеңіс – өзіңді жеңу.»
– Наполеон Бонапарт.
Адам өзін-өзі жеңе білгенде ғана нағыз күшке ие болатынын білдірген бұл ой – ішкі тәртіп пен өзін-өзі бақылаудың маңыздылығын көрсетеді. Бонапарт үшін нағыз батыр – алдымен ішкі әлсіздігін жеңе алған адам.
«Мүмкін емес – ақымақтардың сөздігі.»
– Наполеон Бонапарт.
Бұл сөз – оның ерік-жігерінің шексіздігін айқын көрсетеді. Наполеон қандай жағдай болса да, тек алға ұмтылуды, ешқашан берілмеуді басты қағида санаған.
«Армияны арымен де, қарумен де қамтамасыз ету керек.»
– Наполеон Бонапарт.
Моральдық рух пен материалдық қолдаудың үйлесімі – кез келген жеңістің негізі. Жауынгер рухани сенімсіз болса, тек қару жеңіс әкелмейді.
«Тарих – бұл тек жеңімпаздардың дауысы.»
– Наполеон Бонапарт.
Бұл ой тарихтың шынайылығына күмәнмен қарауға мәжбүр етеді. Өткеннің жазылуы көбіне билік иелерінің көзқарасына тәуелді екенін меңзейді.
«Әр солдаттың арқасында маршал шені жатыр.»
– Наполеон Бонапарт.
Жеке адамның мүмкіндігі шексіз екенін осы бір қысқа сөйлем айқын көрсетеді. Кез келген қарапайым жауынгердің де ұлы қолбасшыға айналуға мүмкіндігі бар екенін айтқан.
«Көп нәрсені білгісі келетін адам – көп қателеседі.»
– Наполеон Бонапарт.
Кейде шамадан тыс ұмтылыс адамды адастырады. Шынайы дана – маңыздыны ғана таңдай білетін адам.
«Көшбасшы дегеніміз – үміт сатушы.»
– Наполеон Бонапарт.
Бұл сөз – саясат пен басқарудың шынайы бет-бейнесін ашады. Басшы халыққа сенім мен болашаққа үміт сыйлай алмаса, ол өз миссиясын орындамаған.
«Қайғыны жеңілдетудің ең жақсы жолы – әрекет ету.»
– Наполеон Бонапарт.
Қиындыққа тап болғанда, әрекетсіздік – ең үлкен жау. Ал қозғалыс, әрекет – жеңілдеу мен шешімге бастар жол.
Наполеон Бонапарттың нақыл сөздері – терең парасат пен шынайы тәжірибенің жемісі. Ол тек сөзбен емес, іспен де дәлелдей білген тұлға. Оның ойлары әлі күнге дейін көшбасшылық, табандылық, мақсатқа жету жолындағы күрес туралы түсінігімізге әсер етіп келеді. Бұл сөздер – тек тарихтың дауысы емес, бүгінгі күннің де бағыт-бағдары.