Мәншүк Мәметова – Ұлы Отан соғысы жылдарында ерлікпен қаза тапқан қазақтың батыр қызы. Оның ерлігі мен табандылығы отан қорғаудағы әйелдердің қайсар бейнесін көрсетеді. Мәншүктің есімі Қазақстанда ғана емес, бүкіл Кеңес Одағында ерліктің символына айналды. Төмендегі мазмұнды деректер оның өмірі мен ерлігі туралы бұрын естімеген қызықты жайттарды ашып көрсетеді.
- Мәншүк Мәметованың шын есімі Мәнсия болған. Алайда ол өзін кішкентайынан «Мәншүк» деп еркелеткендіктен, бұл есім халық арасына кең таралды.
- Ол 1922 жылы Батыс Қазақстан облысында дүниеге келген. Кейіннен отбасылық жағдайларға байланысты Алматыға көшіп келген.
- Мәншүк бала кезінен білімге құштар, зерек әрі жауапкершілігі мол қыз болып өскен. Ол дәрігер болуды армандаған және медицина институтында оқыған.
- Соғыс басталғанда Мәншүк өз еркімен майданға баруға бірнеше рет өтініш берген. Алғашында әйел болғаны үшін оны әскери қызметке алмаған.
- Ұзақ табандылық пен өтініштері нәтижесінде 1942 жылы ол Қызыл Армия қатарына қабылданды. Алғашқыда медицина бөлімінде қызмет атқарған.
- Көп ұзамай ол пулеметші ретінде алғы шепке ауыстырылды. Бұл қызмет өте ауыр және ерлерге ғана тән саналған.
- Мәншүк 100-ші жеке атқыштар бригадасында шайқасқан. Бұл бригада құрамында көптеген қазақ жауынгерлері болған.
- Ол Дубоссар, Великие Луки, Невель қалаларын азат ету жолындағы ұрыстарға қатысқан. Әсіресе Невель түбіндегі шайқас оның тағдырына шешуші әсер етті.
- 1943 жылы 15 қазанда Мәншүк Невель қаласы маңындағы шайқаста ерлікпен қаза тапты. Ол соңғы сәтіне дейін пулеметінен оқ атуды тоқтатпаған.
- Шайқас кезінде Мәншүк бірнеше жерінен жараланғанына қарамастан, окоптан шықпай соғысты жалғастырған. Оның қасындағы жолдастары бұл ерлікті көздерімен көрген.
- Мәншүк оқ-дәрісі біткенше шайқасып, жауға үлкен шығын келтірген. Оның ерлігі майдандастарын рухтандырып, қарсыластарының бетін қайтаруға сеп болды.
- 1944 жылы 1 наурызда оған Кеңес Одағының Батыры атағы берілді. Бұл атақ оған қаза тапқаннан кейін берілді.
- Мәншүк Мәметова – бұл атақты алған тұңғыш қазақ қызы. Ол қазақ халқының батырлық рухының көрінісі ретінде тарихта қалды.
- Оның есімі Қазақстанның көптеген қалаларындағы көшелерге берілген. Алматы, Астана, Орал қалаларында Мәншүкке арналған ескерткіштер орнатылған.
- Алматыдағы Республика сарайының алдындағы ескерткіш тақтада оның бейнесі қашалып жазылған. Бұл орын жастардың патриоттық тәрбие алаңына айналған.
- Мәншүк оқыған медициналық институтта оның құрметіне мемориалдық тақта орнатылған. Бұл тақта оқу орнының қабырғасында ерекше орын алады.
- Оның өмірі мен ерлігі туралы бірнеше деректі және көркем фильмдер түсірілген. Бұл фильмдерде Мәншүк бейнесі батыл әрі адамгершілігі жоғары кейіпкер ретінде көрініс табады.
- Мәншүк туралы жазылған кітаптар мен мақалалар оның тұлғасын жан-жақты сипаттайды. Әдеби шығармаларда ол отансүйгіштіктің символы ретінде бейнеленеді.
- Кеңес Одағы кезінде оның құрметіне медальдар мен грамоталар шығарылған. Бұл марапаттар жастарды батырлыққа тәрбиелеу құралына айналған.
- Мәншүктің туыстары оның ерлігі жайлы естеліктерді сақтап, кейінгі ұрпаққа жеткізген. Олар архивтер мен музейлерге құнды құжаттар мен фотосуреттер тапсырған.
- Қазіргі таңда Мәншүк есімімен аталатын мектептер мен білім беру ұйымдары бар. Бұл оқу орындарында жыл сайын батыр қызға арналған іс-шаралар өткізіледі.
- Мәншүк қазақ қыздарының ер мінезін танытқан тұлға ретінде тарихта қалды. Ол өз заманының шынайы батыр қызы болды.
- Мәншүк Мәметова туралы жазылған деректер жастардың патриоттық сезімін оятуға бағытталған. Оның өмір жолы үлгі боларлық тағылымға толы.
- Қазақстанның Тәуелсіздік жылдарында да Мәншүк есімі ұмыт қалған жоқ. Ол туралы естеліктер оқу құралдары мен мұражай экспозицияларында кеңінен көрсетіледі.
- Невель қаласында Мәншүкке арнайы ескерткіш қойылған. Бұл ескерткіш оның ерлігіне деген құрметтің айқын көрінісі.
- Мәншүк Мәметованың ерлігі бүкіл Кеңес халқының рухын көтерген. Ол әйел затының да майданда ерлік көрсете алатынын дәлелдеді.
- Ол соғыс тарихында өз еркімен ауыр жауынгерлік мамандықты таңдаған санаулы қыздардың бірі. Оның пулеметші болуы – бұл таңдаудың батылдығын көрсетеді.
- Мәншүктің өмірбаяны көптеген деректі жинақтарға енген. Ол туралы мәліметтер мектеп оқулықтарында да кеңінен қамтылған.
- Батыр қыздың есімімен аталатын көшелер тек Қазақстанда ғана емес, Ресейдің кейбір қалаларында да бар. Бұл – оның ерлігіне халықаралық деңгейде берілген баға.
- Жыл сайын оның туған күні мен ерлікпен қаза тапқан күніне орай еске алу шаралары ұйымдастырылады. Бұл шараларға мектеп оқушылары, ардагерлер және қоғам белсенділері қатысады.
- Мәншүктің есімі тек тарихта ғана емес, халық жүрегінде мәңгі сақталған. Ол – нағыз патриотизм мен батырлықтың символы.
Мәншүк Мәметова туралы айтылған бұл деректер оның өмір жолының қаншалықты мағыналы болғанын дәлелдейді. Ол тек майдан даласында емес, қазіргі жастардың санасында да ерліктің бейнесіне айналған тұлға. Оның ерлігі мен қайсарлығы бүгінгі ұрпақ үшін мақтаныш пен өнеге көзі болып қала береді. Осындай өмірлер арқылы ұлт рухының мықтылығы мен әйелдің ерлікке толы болмысы анық көрінеді.
