Егер жылан шақса, не істеу керек?

Жыландар – табиғаттың бір бөлігі, олар адамның жеке басына шабуыл жасамайды. Алайда кездейсоқ кездесулер кезінде қауіпті жағдайлар туындауы мүмкін. Улы түрлері адам өміріне қауіп төндіруі мүмкін, сондықтан жылан шаққанда дұрыс әрекет ету маңызды. Жедел көмек көрсетілмесе, оның салдары ауыр болуы мүмкін. Төмендегі кеңестер мұндай жағдайда дұрыс әрекет етуге көмектеседі.

Жылан шаққанда қандай белгілер байқалады?

Улы жәндіктер мен бауырымен жорғалаушылар шаққаннан кейін әртүрлі белгілер пайда болады. Олардың кейбірі бірден байқалса, кейбірі біраз уақыт өткен соң білінеді. Жылан уының адам ағзасына әсері оның түріне, шаққан орнына және удың мөлшеріне байланысты өзгереді.

• шаққан жерде ісіну, қызару және қатты ауырсыну пайда болады;
• бас айналу, жүрек айну және әлсіздік байқалады;
• дене температурасының көтерілуі, қалтырау және тершеңдік күшейеді;
• тыныс алудың қиындауы немесе жүрек соғысының жиілеуі мүмкін;
• кейбір жағдайларда естен тану немесе құрысулар орын алады.

Егер аталған белгілер байқалса, тез арада медициналық көмекке жүгіну қажет. Өйткені у ағзаға қан арқылы таралып, жағдайды ушықтыруы мүмкін.

Алғашқы көмек көрсету тәсілдері

Жылан шаққан жағдайда сабыр сақтап, алдын ала шараларды қолдану маңызды. Адам дұрыс әрекет етсе, удың таралуын бәсеңдетуге болады. Жедел жәрдем келгенше алғашқы көмек көрсету үшін келесі қадамдарды орындау қажет.

1. Қозғалысты шектеу. Адам неғұрлым аз қозғалыс жасаса, удың қан арқылы таралуы соғұрлым баяулайды. Жылан шаққан аяқ-қолды қозғалмайтындай етіп бекіту ұсынылады.
2. Жараны жуып-тазарту. Шаққан жерді сабынмен немесе таза сумен жуу керек. Бұл бактериялардың жараға енуінің алдын алады және инфекцияның дамуын баяулатады.
3. Сұйықтық тұтыну. Ағзадағы удың әсерін азайту үшін таза су ішу ұсынылады. Бірақ спиртті ішімдіктер мен кофеин бар сусындарды тұтынуға болмайды, себебі олар қан айналымын жеделдетеді.
4. Жараны қатты байламау. Удың таралуын бәсеңдету үшін қысатын таңғыш қолдануға болады, бірақ тым қатты орауға болмайды. Егер қан айналымы толық тоқтаса, жағдай нашарлауы мүмкін.
5. Медициналық көмек шақыру. Ең маңызды қадам – дәрігердің көмегіне жүгіну. Тіпті симптомдар әлсіз көрінсе де, жағдайдың күрт нашарлау қаупі бар.

Жасамау керек әрекеттер

Қауіп төнген кезде кейбір адамдар қателікке бой алдырып, жағдайды ушықтырып жібереді. Жылан шаққан жағдайда төмендегі қателіктерден сақтану қажет.

• уды сорып немесе шығаруға тырысу;
• шаққан жерді кесіп, қан ағызу;
• спиртті немесе басқа химиялық заттарды қолдану;
• жараға мұз басу немесе отпен күйдіру;
• адамды қозғалысқа мәжбүрлеу немесе жүруге итермелеу.

Бұл әрекеттер удың ағзаға таралуын жылдамдатып, қосымша асқынулар туғызуы мүмкін.

Жылан шақпауы үшін қандай сақтық шараларын сақтау қажет?

Табиғат аясында демалғанда немесе орманды, шөлді аймақтарға барғанда қауіпсіздік шараларын ұстанған жөн. Жыландар өздері шабуыл жасамайды, олар тек қорғану мақсатында әрекет етеді. Сондықтан олардың өмір сүретін ортасында сақ болу қажет.

1. Жабық киім кию. Орманға немесе таулы аймақтарға шыққанда ұзын шалбар мен биік аяқ киім кию ұсынылады. Бұл жыланның теріге тікелей тиюіне жол бермейді.
2. Абайлап жүру. Шөпті, тасты жерлерді аралау кезінде алдымен таяқпен немесе аяқпен жерді тексеріп алу керек. Жыландардың көпшілігі күтпеген жерден басылған кезде шабуылдайды.
3. Жыландарды мазаламау. Егер олар кездейсоқ көзге түссе, алыстан айналып өту керек. Тастардың астын немесе ағаш түбірлерін қолмен ұстап тексеруге болмайды.
4. Түнгі уақытта сақ болу. Көптеген түрлер қараңғыда белсенді болады. Сондықтан түнде табиғат аясында жарық көзін пайдалану маңызды.
5. Лагерь мен демалыс орнын дұрыс таңдау. Жыландар көбінесе ылғалды, тыныш жерлерде жасырынады. Сондықтан шатыр тігетін орынды мұқият қарап, қауіпсіз аймақты таңдаған жөн.

Жылан шаққан жағдайда ең бастысы – үрейге берілмеу және дұрыс әрекет ету. Улы түрлердің шаққанынан кейін уақытты жоғалтпай, алғашқы көмек көрсетіп, дереу дәрігерге жүгіну қажет. Дұрыс сақтық шараларын сақтау арқылы мұндай қауіптің алдын алуға болады. Табиғат аясында серуендегенде мұқият болу өзіңізді және жақындарыңызды қауіпті жағдайдан қорғауға көмектеседі.