Дзюдо – бүкіл әлемде кең таралған әрі ең танымал жекпе-жек түрлерінің бірі. Бұл спорт түрі тек күш пен ептілікке ғана емес, ақыл мен тәртіпке де үйретеді. Дзюдо тарихында көпшілік біле бермейтін ерекше деректер мен таңғаларлық ақпараттар жетерлік. Осы мақаламызда сіз үшін дзюдоға қатысты ең қызықты әрі танымдық ақпараттарды ұсынамыз.
- Дзюдоның негізін қалаушы – жапондық ұстаз Дзигоро Кано. Ол 1882 жылы бұл спорт түрін жасап шығарып, оның алғашқы мектебін ашқан.
- Дзюдо жапон тілінен аударғанда «жұмсақ жол» немесе «ептілік жолы» деген мағынаны білдіреді. Бұл атау қарсыластың күшін өзіне қарсы қолдану қағидасына негізделген.
- Дзюдо – Олимпиада ойындарына енген алғашқы азиялық жекпе-жек түрі. Ол алғаш рет 1964 жылы Токиода өткен Олимпиада бағдарламасына енгізілген.
- Дзюдо бойынша ең жоғары дәрежеге жеткен спортшылар «дан» иегерлері деп аталады. Ал жаңадан бастаған спортшыларға «кю» дәрежелері беріледі.
- Дзюдоның киімі «дзюдоги» деп аталады. Оның үш бөліктен – күртеше, шалбар және белбеуден тұратын арнайы формасы бар.
- Дзюдодағы белбеулердің түсі спортшының деңгейі мен тәжірибесін көрсетеді. Белбеулер ақ түстен басталып, қара түске дейін жетеді, ал қара белбеуден кейін арнайы дан дәрежелері бар.
- Дзюдо техникасында соққыға тыйым салынған, себебі бұл спорттың мақсаты – қарсыласты күшпен емес, ептілік пен ақылмен жеңу. Техникалар негізінен лақтыру және ұстап тұру әдістерінен тұрады.
- Дзюдо бойынша алғашқы әлем чемпионаты 1956 жылы Токиода өткізілді. Бұл турнир әлемдік деңгейде дзюдоның танымалдығын арттыруға үлкен үлес қосты.
- Дзюдо – БҰҰ ресми мойындаған спорт түрі. Осыған байланысты 2011 жылы Біріккен Ұлттар Ұйымы дзюдо спортын әлемде бейбітшілік пен татулықты нығайтатын құрал ретінде жариялады.
- Дзюдомен айналысу адамның физикалық денсаулығын жақсартып қана қоймай, психологиялық тұрақтылық пен ішкі тыныштықты да қалыптастырады. Сондықтан көптеген елдерде дзюдо мектеп бағдарламасына арнайы пән ретінде енгізілген.
- Дзюдо бойынша ең жылдам жеңіс жекпе-жек басталғаннан кейін небәрі екі секунд ішінде тіркелген. Бұл рекорд жапондық спортшы Ясухиро Ямаситаның атымен байланысты.
- Дзюдо техникасы полиция және әскери құрылымдарда өзін-өзі қорғау және шабуылдарды тойтару үшін қолданылады. Әлемнің көптеген елдерінде құқық қорғау органдары қызметкерлерінің міндетті дайындығына дзюдо жаттығулары кіреді.
- Жапонияда дзюдо тек спорт қана емес, дәстүрлі мәдениеттің бір бөлшегі саналады. Сондықтан дзюдомен айналысатын адамдар үшін тәртіп, әдептілік және өзара құрмет басты орында тұрады.
- Дзюдо бойынша әлемдегі ең жас олимпиада чемпионы – жапондық спортшы Рёко Тани. Ол 16 жасында 1992 жылы Барселона Олимпиадасында күміс жүлде иеленіп, дзюдо тарихындағы ең жас жүлдегер атанған.
- Әлемдік дзюдо федерациясының мәліметінше, қазіргі уақытта дзюдомен 200-ден астам елдің спортшылары тұрақты айналысады. Бұл спорттың әлем бойынша танымалдығын көрсетеді.
Жоғарыда келтірілген мәліметтер арқылы дзюдоның тек спорт түрі ғана емес, үлкен философиялық мәні бар екенін көруге болады. Бұл деректер дзюдоның бүкіл әлемдегі танымалдығының себебін ашып көрсетеді. Дзюдоға деген қызығушылық жылдан-жылға артып келеді және алдағы уақытта бұл спорт түрі жайлы тың әрі қызықты ақпараттардың ашылуы сөзсіз. Осылайша дзюдо болашақта да тек спорт ретінде ғана емес, адам өмірінің маңызды бір бөлігі ретінде қалыптаса береді.
