Будда – адамзат тарихындағы ең ұлы ұстаздардың бірі, оның даналығы ғасырлар бойы миллиондаған адамдарға бағыт-бағдар беріп келеді. Ол өмірдің мәні, сананың тыныштығы, мейірімділік пен өзін-өзі тану туралы терең ойлар қалдырған. Оның сөздері тек буддизмнің ғана емес, бүкіл адамзаттың рухани мұрасы саналады. Төменде Будданың ең терең мағыналы нақыл сөздері берілген.
«Өзіңді жеңу – мыңдаған шайқаста жеңіске жеткеннен де ұлы жетістік.»
– Будда.
Адамның ең үлкен күресі – өзінің әлсіздіктері мен құмарлықтарын жеңу. Сыртқы жауларды жеңу оңай болуы мүмкін, бірақ ішкі кемшіліктерді жеңу – нағыз ерлік. Тек өзіңді игере алған кезде шынайы тыныштыққа қол жеткізуге болады.
«Бүгінгі күн – сенің өміріңнің ең маңызды сәті.»
– Будда.
Өткенді өзгерту мүмкін емес, болашақ белгісіз, сондықтан қазіргі сәтті бағалау керек. Әр күніңді саналы түрде өткізіп, әр сәттің қадірін білу маңызды. Өмір дәл қазір басталып жатқандай өмір сүр.
«Жек көруді жек көру арқылы жеңе алмайсың, тек сүйіспеншілік қана оны жоя алады.»
– Будда.
Өшпенділік өшпенділікпен емес, тек мейірімділік пен кешірім арқылы жойылады. Егер адам реніш пен ашуды жүрегінде сақтаса, ол тек өзіне зиян тигізеді. Қайырымдылық пен сүйіспеншілік барлық жамандықтың қарсы тұра алатын күші.
«Ақылды адам өз қателігін байқаса, оны түзетуге асығады. Надан адам өз қатесін байқаса да, оны ақтауға тырысады.»
– Будда.
Ақиқатты қабылдай білу – даналықтың белгісі. Өзінің қателіктерін мойындап, оларды түзеуге ұмтылған адам ғана жетістікке жетеді. Өзіне шынайы қарау – рухани өсудің басты шарты.
«Сенің ойларың – сенің шынайы әлемің.»
– Будда.
Адам өз өмірін қалай қабылдаса, ол сондай болады. Ойларымыз бен сенімдеріміз шындықты қалыптастырады. Егер ойымыз таза әрі жағымды болса, өміріміз де соған сай болмақ.
«Басқаларды түсіну – даналық, өзіңді түсіну – нағыз ағартушылық.»
– Будда.
Адамдар көбінесе өзгелерді бағалап, олардың әрекеттеріне мән береді, бірақ өзін тануға аз уақыт бөледі. Өзін түсіну арқылы ғана шынайы рухани кемелдікке жетуге болады. Өз жаныңды терең зерттегенде ғана өмірдің шындығын ұғына аласың.
«Таза жүрек – бар байлықтың бастауы.»
– Будда.
Материалдық игіліктер уақытша, ал рухани тазалық – мәңгілік. Шынайы бақыт ақшада немесе атақта емес, жүрек тазалығында жатыр. Адам өз жанын таза ұстаған сайын, өмірінің сапасы жақсарады.
«Адамның басына түскен қиындық – оның ақыл-ойының айнасы.»
– Будда.
Өмірдегі сынақтар біздің ішкі күйімізді көрсетеді. Адам сабырлы әрі парасатты болса, қандай қиындыққа да төтеп бере алады. Кез келген жағдайды түсінікпен қабылдау – рухани өсу жолындағы маңызды қадам.
«Сен ешкімді де өзіңдікіндей сенімдер мен көзқарастарға итермелей алмайсың. Әркім өз жолымен жүруі керек.»
– Будда.
Әр адам – жеке тұлға, және оның өз тағдыры, өз жолы бар. Басқаларға өз пікірімізді таңуға тырысқан сайын, өзіміздің ішкі тыныштығымыздан айырыламыз. Барлығын сол күйінде қабылдап үйренген жөн.
«Бақыт – сырттан іздейтін нәрсе емес, ол сенің өз жүрегіңде.»
– Будда.
Көп адамдар бақытты материалдық дүниеден іздейді, алайда нағыз бақыт – ішкі жан-дүниеңнің күйімен байланысты. Бақыттың кілті – өзіңді қабылдау, өмірді сүю және барға қанағат ету. Тек ішкі үйлесімді тапқан адам ғана шынайы қуанышқа бөлене алады.
Будданың нақыл сөздері адам өміріне терең мағына береді, сабырлылыққа, мейірімділікке, өзін-өзі тануға шақырады. Оның даналығы бізді өзіміздің ішкі жан дүниемізге үңіліп, өмірді саналы түрде сүруге үйретеді. Тек жүрек тазалығын сақтап, ойымызды дұрыс бағытта ұстасақ қана, шынайы тыныштық пен бақытқа жете аламыз.
