Алатау – Қазақстан мен Орта Азияның табиғи байлығы саналатын ғажайып тау жүйесі. Оның қарлы шыңдары, жасыл алқаптары және ерекше флорасы мен фаунасы зерттеушілер мен туристерді қызықтырады. Бұл аймақ көптеген аңыздар мен тарихи оқиғаларға байланысты болғандықтан, оның маңызы тек табиғи сұлулықпен шектелмейді. Төменде осы тау жүйесіне қатысты ерекше деректер ұсынылған.
- Алатау – Тянь-Шань тау жүйесінің бір бөлігі. Ол Қазақстан, Қырғызстан және Қытай аумағында орналасқан, ал оның ең биік шыңдары 5000 метрден асады.
- Бұл аймақтағы ең биік шың – Хан-Тәңірі. Оның биіктігі 7010 метрге жетіп, әлемдегі ең солтүстік орналасқан жеті мыңдықтардың бірі болып саналады.
- Алматы қаласы Алатаудың етегінде орналасқан. Қала атауы да «Алма» сөзінен шыққан, өйткені бұл аймақта жабайы алма ағаштары өседі.
- Тау бөктерінде әлемге әйгілі апорт алмасының отаны бар. Бұл алманың ерекше үлкендігі мен дәмділігі оны танымал еткен.
- Алатауда мұздықтардың көптігімен ерекшеленеді. Олардың ішінде ең ірісі – Корженевский мұздығы, ол бірнеше шақырымға созылып жатыр.
- Бұл тауларда ерекше жануарлар мен өсімдіктер кездеседі. Қызыл кітапқа енген қар барысы мен Тянь-Шань қоңыр аюы осы аймақта тіршілік етеді.
- Алатау – су ресурстарының маңызды көзі. Оның мұздықтары мен өзендері Алматы қаласын және оның маңайындағы елді мекендерді сумен қамтамасыз етеді.
- Бұл тау жүйесінде көптеген ұлттық саябақтар бар. Іле Алатауы ұлттық паркі табиғи сұлулығы және бай биоалуантүрлілігімен ерекшеленеді.
- Алатау климаты биіктікке байланысты айтарлықтай өзгереді. Төменгі бөктерлерде қоңыржай климат болса, жоғарыда қатал суық және қарлы аймақтар орналасқан.
- Тау бөктерлерінде көптеген шипажайлар мен демалыс орындары бар. Алмаарасан, Медеу және Шымбұлақ – туристер мен спортшылар арасында ерекше танымал орындар.
- Бұл аймақ альпинистер үшін де қызықты. Жыл сайын Қазақстан мен шетелден келген альпинистер Алатаудың шыңдарына шығып, жаңа бағыттарды бағындыруда.
- Тау сілемдері ежелден адамдар үшін маңызды болған. Алатаудың бөктерлерінде көне көшпелі тайпалардың қоныстары мен тарихи ескерткіштері кездеседі.
- Алатаудағы ең танымал көлдердің бірі – Үлкен Алматы көлі. Бұл су айдыны ерекше көкшіл түсімен және таулы табиғатымен көз тартады.
- Бұл өңірде сейсмикалық белсенділік жоғары. Алматы қаласы бірнеше рет жер сілкіністерін бастан өткерген, сол себепті аймақта тұрақты сейсмологиялық зерттеулер жүргізіледі.
- Көптеген қазақ аңыздары мен жырларында Алатау ерекше орын алады. Ол еркіндіктің, табиғи сұлулықтың және батырлықтың символы ретінде сипатталады.
- Тау жоталарында ерекше табиғи құбылыстар жиі байқалады. Бұлттардың төмен орналасуы, күннің ерекше түсуі және қарлы шыңдардың жыл бойы ақ көрінуі туристерді таң қалдырады.
- Кеңес дәуірінде Алатау аймағында ғылыми зерттеу базалары құрылған. Мұнда ғалымдар климат, геология және биология салаларында маңызды зерттеулер жүргізді.
- Тау беткейлері марафондар мен спорттық іс-шаралар үшін қолайлы. Жыл сайын ұйымдастырылатын тау жарыстары мен жүгіру марафондары көптеген спортшыларды тартады.
- Алатау аймағы көптеген кинолар мен фотосессияларға арқау болған. Оның әсем табиғаты мен көркем көріністері шығармашылық адамдар үшін шабыт көзі болып саналады.
Алатау – табиғаттың ерекше сыйы әрі Қазақстанның маңызды байлығы. Оның биік шыңдары, жасыл жайлаулары мен мөлдір сулы өзендері жыл сайын мыңдаған саяхатшылар мен зерттеушілерді өзіне тартады. Бұл тау жүйесі тек табиғи ресурстарымен ғана емес, тарихи, мәдени және ғылыми тұрғыдан да құнды аймақ болып қала береді. Оның сұлулығы мен маңызы болашақ ұрпақ үшін де аса маңызды болмақ.
