Акробатика – адам денесінің шексіз мүмкіндіктерін көрсететін әрі ерекше шеберлік пен ептілікті талап ететін өнер түрі. Бұл спорт түрі көне заманнан бастап адамзатты таңғалдырып, түрлі мәдениеттерде кеңінен дамыған. Акробатикаға қатысты деректердің басым бөлігі оның тарихымен, орындау ерекшеліктерімен және пайдасымен тығыз байланысты. Төменде осы таңғажайып өнер жайлы сіз біле бермейтін ерекше әрі қызықты ақпараттарды ұсынамыз.
- Акробатика термині гректің «акробатео» деген сөзінен шыққан, оның мағынасы жоғары өрлеу, биікке көтерілу дегенді білдіреді. Бұл термин көне Грекияда биіктікке секіру мен тепе-теңдік ұстауды сипаттау үшін қолданылған.
- Акробатикалық өнер Ежелгі Мысыр мен Қытайда шамамен 4000 жыл бұрын пайда болған. Көне заманда акробаттардың өнері мерекелік шаралар мен сарайдағы салтанаттарда жұртшылықты таңғалдыру үшін көрсетілген.
- Қазіргі заманғы акробатика төрт негізгі бағытты қамтиды, олар – спорттық, цирктік, сахналық және гимнастикалық акробатика. Әр бағыттың өзіндік техникасы мен орындау ерекшеліктері бар.
- Акробатикалық элементтерді меңгеру адамнан ерекше физикалық дайындық пен дене икемділігін талап етеді. Акробаттардың жаттығулары әдетте балалық шақтан басталып, дененің ептілігі мен төзімділігі үнемі шыңдалып отырады.
- Қытай акробаттары әлемдегі ең шебер әрі икемді орындаушылардың бірі болып саналады. Олардың кейбір күрделі трюктарын меңгеруге бірнеше жылдық тынымсыз жаттығулар қажет болады.
- Әлемдегі ең әйгілі акробатикалық цирктердің бірі – «Cirque du Soleil». Бұл цирк өз қойылымдарында акробатикалық өнердің элементтерін театрлық, музыкалық және көркемдік тәсілдермен тамаша үйлестіріп көрсетеді.
- Акробатикамен тұрақты айналысу адамның денсаулығына өте пайдалы, өйткені ол дене бұлшықеттерінің мықты болуына, омыртқаның түзу қалыптасуына және дененің жалпы икемділігін арттыруға көмектеседі. Сол себепті кейбір елдерде акробатикалық жаттығулар мектеп бағдарламасына енгізілген.
- Әлемдік деңгейдегі акробаттар күрделі жаттығуларды орындау кезінде әдетте өз дене салмағынан 5-6 есе жоғары күшке төтеп бере алады. Мұндай физикалық жүктемені адам ағзасы ұзақ уақыт жаттығулар арқылы ғана көтере алады.
- Спорттық акробатика 1974 жылдан бастап ресми түрде халықаралық деңгейде мойындалып, әлем чемпионаттары тұрақты өткізіліп келеді. Бұл спорт түрі Халықаралық гимнастика федерациясының құрамына кіреді.
- Топтық акробатикалық көрсетілімдер кезінде спортшылардың бір-біріне деген сенімі ерекше маңызға ие. Себебі, ең кіші қателіктің өзі ауыр жарақатқа әкелуі мүмкін.
- Акробатика өнері тек адамдарға ғана тән емес, жануарлар арасында да кездеседі. Мысалы, дельфиндер, маймылдар мен мысықтар табиғи түрде әртүрлі акробатикалық қозғалыстарды жасай алады.
- Акробатика Олимпиада ойындарының бағдарламасына жеке спорт түрі ретінде енбегенімен, көркем гимнастика мен батутта секіруде акробатикалық элементтер кеңінен қолданылады. Осылайша акробатика элементтері Олимпиада ойындарында жанама түрде көрсетіледі.
- Әлемдегі ең қауіпті акробатикалық трюк ретінде ауада бірнеше рет айналып барып ұстайтын «ұшатын трапеция» элементі саналады. Бұл трюк әлемдік деңгейдегі цирк қойылымдарында ғана орындалады және оны меңгеру өте қиын.
- Акробатикадағы ең танымал элементтердің бірі – сальто. Оның алдыңғы және артқа жасалатын бірнеше түрі бар, оларды орындау үшін жылдамдық пен тепе-теңдікті жоғары деңгейде сақтау қажет.
- Танымал акробатикалық топтардың өнер көрсетуі кезінде спортшылар арнайы қауіпсіздік белдіктерін қолданбайды. Бұл акробаттардың өз мүмкіндігі мен шеберлігіне деген сенімін, сондай-ақ олардың ерекше кәсібилігін көрсетеді.
Осы жоғарыда келтірілген деректер акробатиканың тек спорт қана емес, сонымен қатар ерекше өнер түрі екенін айқындайды. Бұл мәліметтер арқылы акробатикалық жаттығулардың адам ағзасына пайдалы әрі қажетті екендігін де байқаймыз. Акробатикаға деген қызығушылық болашақта да арта түсетіні анық, өйткені бұл өнер түрі адам денесінің мүмкіндіктерін жаңа қырынан ашуға әрқашан септігін тигізеді. Сондықтан акробатика туралы тың әрі ерекше ақпараттардың алдағы уақытта да жиі кездесетіні сөзсіз.
