📋 Мазмұны
Заманауи әлемде әуе көлігі – ең жылдам және ыңғайлы қатынас құралдарының бірі. Ұшақтар арқылы мыңдаған шақырымды бірнеше сағатта бағындыруға болады. Соған қарамастан, көптеген адамдарда ұшуға қатысты үрей немесе мазасыздық сезімі кездеседі. Кейде бұл қорқыныш сапардан бас тартуға да себеп болады. Осындай күйден арылу үшін психологиялық дайындық пен пайдалы әдеттер қажет.
Ұшудан қорқу себептері
Көп жағдайда ұшуға деген қорқыныш – нақты қауіптен емес, белгісіздік пен бақылауды жоғалту сезімінен туындайды. Мұндай күйге ұшырайтындар өзін ұшақта еркін сезінбейді, әр дыбыс пен қозғалысты қауіптілікпен байланыстырады.
Келесі себептер бұл мазасыздықтың негізгі негізі бола алады:
- биіктіктен қорқу;
- оқыс жағдайлардан үрейлену;
- ақпараттың жетіспеушілігі;
- ұшу процесін түсінбеу;
- бұрынғы жағымсыз тәжірибелер.
Қорқыныш себептерін түсіну – оны жеңудің алғашқы қадамы. Мәселенің түп-тамырына үңілу арқылы дұрыс әдіс таңдауға болады.
Ұшуға психологиялық дайындық
Алдын ала дайындық пен дұрыс көзқарас адамның эмоциялық күйін тұрақтандырады. Бұл үшін арнайы техникалар мен қарапайым әдістер қолданылады.
Ұшуға дейін және ұшу кезінде көмектесетін тәсілдер:
- Ақпаратпен қаруланыңыз. Ұшақ – әлемдегі ең қауіпсіз көлік түрінің бірі. Әуе апаттарының ықтималдығы өте төмен, бұл туралы ресми статистикалар да дәлел бола алады. Осының өзі-ақ қорқыныштың негізсіз екенін түсінуге көмектеседі.
- Терең тыныс алуды үйреніңіз. Қарапайым тыныс жаттығулары мазасыздықты азайтады. Мысалы, мұрынмен терең тыныс алып, ауызбен баяу шығару – бойды босатады және санаға жеңілдік береді. Бұл әдіс ұшақ көтерілген кезде және ауа толқуларында өте пайдалы.
- Ойды басқа жаққа бұрыңыз. Кітап оқу, фильм көру немесе музыка тыңдау арқылы назарыңызды сыртқы жағдайдан алыстатуға болады. Өз ойларына қамалып, қорқынышпен бетпе-бет қалу – күйзелісті күшейтеді. Ал егер назарыңызды басқа нәрсеге аударсаңыз, қорқыныш сейіле түседі.
- Көңілді серіктес табыңыз. Жақын адаммен бірге ұшу кезінде жағымды әңгіме мен әзіл-күлкі көмектесуі мүмкін. Қауіпсіздік сезімі артады, және адамның өзін жайлы сезінуі оңайырақ болады. Мұндай қолдау әсіресе алғаш ұшатындар үшін маңызды.
- Психологтың көмегіне жүгініңіз. Егер қорқыныш терең әрі тұрақты болса, арнайы маманмен жұмыс істеу қажет. Психотерапевттер когнитивті-бихевиоралды әдістер арқылы ұшу қорқынышын жеңуге көмектесе алады. Бұл шешімді қадам – ұзақмерзімді нәтиже береді.
Осы тәсілдердің бірі болмаса, бірнешеуін қатар қолдану – ұшу алдындағы стрессті азайтып, жағдайды бақылауға мүмкіндік береді. Психологиялық дайындық – сенімді саяхаттың негізі.
Ұшу барысында өзін ұстау тәсілдері
Ұшақта отырған сәтте өзіңізді еркін ұстау үшін алдын ала жоспарланған әрекеттер жүйесін қолданған жөн. Бұл қорқыныш сезімін тежеуге ықпал етеді.
Ұшақта отырған кезде мынадай әдеттер пайдалы болуы мүмкін:
- ыңғайлы орын таңдау;
- белдікті әрқашан тағу;
- тыныс алу мен денені босаңсыту;
- жағымды бейнелерді елестету;
- ұшудың әр кезеңін бақылап отыру.
Бұл әдеттер ұшу процесін қауіп ретінде емес, күнделікті жағдай ретінде қабылдауға көмектеседі. Өз-өзіңізге сенімділік орнап, мазасыз ойлар сейіледі.
Ұшудан қорқатындарға қосымша кеңестер
Кейбір адамдар үшін жоғарыдағы әдістер жеткіліксіз болуы мүмкін. Ондай жағдайда қосымша тәсілдер көмектеседі.
Келесі кеңестерді қолдану нәтижелі болуы мүмкін:
- Алкогольден бас тартыңыз. Кей адамдар тыныштану үшін ішімдік қолданады. Алайда бұл күйді тұрақсыздандырып, мазасыздықты күшейтуі мүмкін. Оның орнына табиғи тыныштандыратын әдістерді қолданған дұрыс.
- Дәрігер кеңесін тыңдаңыз. Кейде жеңіл дәрілік препараттар көмектесуі мүмкін. Мұндай жағдайда тек маманның нұсқауымен әрекет ету керек. Өзіңізге жарайтын тәсілді дұрыс таңдау – маңызды қадам.
- Ертерек әуежайға барыңыз. Асығыс әрекеттер стресс деңгейін арттырады. Барлығын алдын ала жоспарлап, ертерек жеткен дұрыс. Бұл сізге тыныштық пен сенімділік береді.
- Ұшу алдындағы күнді тыныш өткізіңіз. Ұшардан бұрынғы күн – демалыс пен босаңсуға арналған уақыт болуы тиіс. Артық ақпараттан немесе мазасыздық тудыратын әрекеттерден аулақ болған жөн. Жақсы ұйқы мен жеңіл серуен де көмегін тигізеді.
- Жағымды тәжірибелерді есте сақтаңыз. Егер бұған дейінгі ұшулар сәтті өткен болса – соны еске түсіріңіз. Бұл сіздің сананы жағымды әсерге бағыттайды. Позитивті ойлар – сенімділіктің негізі.
Осы кеңестер қарапайым көрінгенімен, дұрыс қолданылған жағдайда ұшуға деген қорқынышты айтарлықтай азайтады. Әр адамның қорқынышы әртүрлі, сондықтан тәсілді де жеке таңдау керек.
Ұшудан қорқу – табиғи, бірақ шешуге болатын құбылыс. Қауіпсіздікке сенім арттырып, өзіңізге лайық тәсілдер мен әдістерді қолдансаңыз, әуе сапары жайлы өтеді. Психологиялық дайындық, дұрыс тыныс алу және саналы әрекеттер қорқынышты жеңуге көмектеседі. Ең бастысы – ұшудан бас тартпау, алға жылжу мен даму жолында кедергілерден өтуді үйрену. Әрбір сапар – жаңа мүмкіндік екенін ұмытпаңыз.
