Ақша – адамзат тарихындағы ең ықпалды құралдардың бірі. Ол күнделікті өмірдің ажырамас бөлігіне айналғанымен, ақшаның мәні мен маңызы туралы көзқарастар әр дәуірде, әр қоғамда әртүрлі болды. Ақылгөй ойшылдар, саясаткерлер мен кәсіпкерлер бұл тақырыпқа тоқталмай қалған емес. Олардың айтқан нақылдары бүгінгі оқырманға да ой салып, қаржы мен рухани құндылық арасындағы байланысты терең түсінуге көмектеседі.
«Ақша – жақсы қызметші, бірақ жаман қожа.»
– Фрэнсис Бэкон.
Бұл нақыл ақшаның тек құрал екенін ескертеді. Егер оны басқара білсең, ол саған қызмет етеді, ал керісінше жағдайда, адам оның құлына айналуы мүмкін. Бэкон бұл жерде ақшамен дұрыс қарым-қатынастың маңызын меңзейді.
«Адам ақшаны басқаруы керек, ақша адамды емес.»
– Дейв Рэмси.
Қаржылық тәртіп пен жауапкершілік – сәтті өмірдің кілті. Рэмси бұл ойымен қаржы сауаттылығын арттыруға үндейді. Ақшаға тәуелді болмай, оны басқаруға ұмтылу – жетістікке жетудің негізі.
«Байлық – бұл қанша ақша тапқаның емес, қаншасын ұстай алғаның.»
– Роберт Кийосаки.
Бұл сөз қаржыны басқару мен сақтаудың маңыздылығына назар аударады. Көп табыс табу – бір мәселе, ал оны тиімді пайдаланып, молайта білу – мүлде басқа деңгей. Кийосаки бұл жерде байлық пен қаржылық сауаттылық арасындағы байланысты көрсетеді.
«Ақшаны санау оңай, маңыздысы – оған жетудің жолы.»
– Альберт Эйнштейн.
Ғалым ақша табудың тәсіліне мән берген. Заңды әрі адал жолмен келген табыс қана адамға тыныштық пен абырой сыйлайды. Эйнштейн бұл сөзінде рухани құндылықты материалдық пайдадан жоғары қойған.
«Көп ақша – көп уайым.»
– Лао-Цзы.
Даналық ой терең мағынаға толы. Қаражат молайған сайын жауапкершілік пен қорқыныш та артады. Бұл сөз ақшаның бар болғанымен қатар, рухани тепе-теңдікті сақтау қажеттігін еске салады.
«Ақша адамды өзгертпейді, ол оның кім екенін ашады.»
– Уилл Смит.
Бұл пікірдің шындығы күнделікті өмірде жиі байқалады. Қолына көп қаражат түскен адам шынайы болмысын көрсете бастайды. Демек, ақша адамның ішкі әлемінің айнасы іспеттес.
«Адамды байлық емес, оның әрекеті байытады.»
– Конфуций.
Ақшаға жетудің ең әділетті жолы – еңбек пен еңбекқорлық. Конфуций бұл жерде адамның ішкі құндылықтарына назар аударады. Әрекет пен адал еңбек – шынайы байлықтың негізі.
Ақша туралы айтылған бұл нақылдар бір ғана мәселені әр түрлі қырынан қарастырады. Бірі байлыққа жетудің жолын сараласа, екіншісі оның адамға тигізер әсерін сипаттайды. Әр сөздің түпкі мәні – ақшаның құрал екені және оның адамның мінезі мен таңдауларына тәуелді екені. Қаржыны дұрыс басқару, оған тәуелді болмау – кез келген адамның рухани және материалдық тепе-теңдігін сақтауға бастар жол.
