Қазақстан тәуелсіздігін алғаннан кейін өзінің ұлттық рәміздерін бекіту маңызды міндеттердің бірі болды. 1992 жылы мемлекеттік ту, елтаңба және гимн қабылданып, олар елдің егемендігін білдіретін негізгі нышандарға айналды. Бұл рәміздер халқымыздың тарихын, мәдениетін және рухани құндылықтарын бейнелейді. Қазақстанның мемлекеттік рәміздері туралы айтылған деректер олардың маңыздылығын тереңірек түсінуге көмектеседі.
- Қазақстанның мемлекеттік рәміздері 1992 жылы 4 маусымда ресми түрде бекітілді. Бұл күн бүгінде Мемлекеттік рәміздер күні ретінде аталып өтеді. Бұл тәуелсіз Қазақстан тарихындағы маңызды оқиғалардың бірі болды.
- Қазақстанның туын жасауға 600-ден астам эскиз ұсынылған. Байқауға елдің түкпір-түкпірінен суретшілер мен дизайнерлер қатысты. Соның ішінде Шәкен Ниязбеков ұсынған жоба жеңімпаз деп танылды.
- Тудың түсі көгілдір болып таңдалды. Бұл түс түркі халықтары үшін қасиетті саналады және ашық аспан мен бейбітшілікті бейнелейді. Сонымен қатар, көгілдір түс Қазақстанның біртұтастығы мен егемендігін көрсетеді.
- Тудың ортасында алтын күн мен қалықтаған қыран бейнеленген. Күн – өмір мен қуаттың белгісі, ал қыран – еркіндік пен биік мақсаттардың символы. Бұл элементтер қазақ халқының ұлы даладағы болмысын бейнелейді.
- Тудың сол жағында ұлттық өрнек орналасқан. Бұл ою-өрнек қазақ мәдениетінің ерекшелігін көрсетеді және ұлттық болмысымызды бейнелейді. Мұндай өрнектер дәстүрлі сәндік өнерде, киіз үйлерде және қолөнер бұйымдарында кеңінен қолданылған.
- Мемлекеттік елтаңбаны жасауға 245 жоба ұсынылды. Байқауға әртүрлі суретшілер мен дизайнерлер қатысып, Қазақстанның тарихы мен мәдениетін бейнелеуге тырысты. Соңында Жандарбек Мәлібеков пен Шот-Аман Уәлиханов ұсынған нұсқа таңдап алынды.
- Елтаңбадағы басты элемент – шаңырақ. Ол қазақ халқы үшін бірліктің, ынтымақтың және отбасы құндылықтарының символы болып саналады. Шаңырақтың айналасындағы уықтар елдің әрбір азаматының біртұтастығын көрсетеді.
- Елтаңбадағы екі пырақ қазақ мифологиясынан алынған. Олар еркіндік пен батырлықты білдіреді және халқымыздың болашаққа деген ұмтылысын көрсетеді. Бұл қанатты тұлпарлар ежелгі дәуірден бері көшпелі мәдениетте ерекше орын алған.
- Елтаңбаның ортасында бес бұрышты жұлдыз бейнеленген. Бұл халықтың жарқын болашаққа деген сенімін және Қазақстанның ашық, бейбіт саясат ұстанатынын білдіреді. Жұлдыз бейнесі әлемнің көптеген елдерінің елтаңбаларында кездеседі.
- Мемлекеттік гимн алғаш рет 1992 жылы бекітілді. Оның музыкасын Мұқан Төлебаев, Евгений Брусиловский және Латиф Хамиди жазған. Ал мәтінін Қазақстанның халық ақыны Жұмекен Нәжімеденов пен Нұрсұлтан Назарбаев құрастырды.
- 2006 жылы Қазақстанның жаңа гимні қабылданды. Оның негізіне 1956 жылы жазылған «Менің Қазақстаным» әні алынды. Бұл ән халық арасында кеңінен танымал болғандықтан, жаңа гимнге айналуы ерекше оқиға болды.
- Гимннің авторларының бірі – белгілі композитор Шәмші Қалдаяқов. Ол қазақ эстрадалық музыкасының негізін қалаушылардың бірі болып саналады. Оның әндері халық арасында үлкен сүйіспеншілікке ие.
- Жаңа гимннің мәтіні патриоттық рухты күшейтеді. Онда Қазақстанның ұлан-байтақ жері, халқымыздың ерлік жолы мен болашаққа деген сенімі сипатталады. Бұл мәтін ел азаматтарының ұлттық мақтанышын арттыруға ықпал етеді.
- Мемлекеттік рәміздерді пайдалану ережелері арнайы заңмен реттеледі. Мысалы, туды кез келген адам өз үйіне іле алады, бірақ оның таза әрі дұрыс орналастырылғаны маңызды. Бұл заң рәміздерге деген құрметті қалыптастыруға бағытталған.
- Қазақстан туы халықаралық ұйымдарда жоғары мәртебеге ие. Ол Біріккен Ұлттар Ұйымының ғимаратында және көптеген дипломатиялық өкілдіктерде мақтанышпен желбірейді. Бұл еліміздің халықаралық аренадағы беделін көрсетеді.
- Мемлекеттік рәміздер елдің маңызды оқиғалары мен спорттық жарыстарда ерекше рөл атқарады. Олимпиада ойындары мен әлем чемпионаттарында жеңімпаз атанған қазақстандық спортшылардың құрметіне ту көтеріліп, гимн орындалады. Бұл халықтың патриоттық сезімін күшейтеді.
- Қазақстандық мектептерде арнайы рәміздер күні атап өтіледі. Бұл күні оқушылар мемлекеттік рәміздердің маңыздылығын түсініп, олардың тарихын тереңірек зерттейді. Бұл жас ұрпақтың елге деген сүйіспеншілігін қалыптастыруға көмектеседі.
- Елтаңба мен тудың авторлары өз жұмыстарын жасағанда қазақтың тарихи мұрасын ескерген. Олар ежелгі түркі және көшпелі өркениеттің рәміздерін заманауи стильде бейнеледі. Бұл олардың маңыздылығын арттырады.
Қазақстанның мемлекеттік рәміздері елдің егемендігін, тарихы мен мәдениетін бейнелейтін маңызды нышандар болып табылады. Олардың әрбір элементі терең мағынаға ие және ұлттық бірегейлігімізді айқындайды. Мемлекеттік рәміздер халқымыздың мақтанышы ретінде әрдайым құрметке ие болады. Бұл нышандар болашақ ұрпаққа ел тәуелсіздігінің символы ретінде сақталмақ.
